پتانسیل گیاه پالایی درختان در محوطه اطراف کارخانه سرب و روی زنجان

فلزات سنگین سرب و روی بدلیل پیامدهای وخیم در آلودگی زیست بوم از اهمیت بالایی برخوردارند. پالایش سبز روشی نوین است که از گیاهان برای زدودن آلودگی ها از خاک بهره می برد که در برگیرنده کاهش میزان آلاینده در بالاترین سطح با کمترین اثر منفی جانبی می باشد. بررسی منابع نشان می دهد که تاکنون پژوهشی در رابطه با تعیین پتاسیل گیاه پالایی گونه های درختی درحوزه معدن و فعالیتهای معدن کاوی در ایران مشاهده نشده است. بدین منظور 8 گونه درختی (3 تکرار) به صورت کاملا تصادفی و با فواصل تقریبا یکسان از کارخانه سرب و روی زنجان به منظور تعیین غلظت عناصر سرب و روی در خاک، برگ، شاخه و پوست انتخاب و نمونه برداری شد . نتایج بدست آمده نشان داد بافت خاک منطقه مورد مطالعه و منطقه شاهد هر دو شنی- رسی- لومی بوده و همین طور میانگین ph و ecخاک منطقه مورد مطالعه 14/8 و 07/203 میکروزیمنس بر متر بود. نتایج نشان داد که بین اندام های درختی منطقه شاهد و آلوده از نظر مقدار تجمع فلزات تفاوت معنی دار وجود داشت و همینطور برگهای گونه های درختی موجود دراطراف کارخانه از نظر غلظت فلزات، اختلاف معنی داری وجود داشت و برگ درختان بید و صنوبر از توانایی بالاتری برخورداربودند. همینطور در بین غلظت فلزات در شاخه درختان در منطقه مورد مطالعه اختلاف معنی داری وجود داشت و شاخه درخت کبوده برای تجمع فلز سرب و درخت سرو نقره ای برای تجمع فلز روی از پتانسیل بالاتری برخوردار بودند و همینطور در بین درختان موجود پوست درخت بید از پوست سایر درختان برای جذب و تجمع فلزات سرب و روی تواناتر بود. به طور کل از میان گونه های مورد بحث درخت بید برای استخراج فلز روی و سرو نقره ای برای فلز سرب مناسبترین گزینه ها در منطقه مورد مطالعه می باشند. کلمات کلیدی: سرب، روی، خاک، گیاه پالایی